آیا در این ۴۴ سال در سیاست بین‌المللی موفق بوده‌ایم؟
تاریخ انتشار: ۱۹ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۸۶۹۶۵
ایسنا/اصفهان قائم مقام فرهنگستان علوم گفت: من فکر می‌کنم در این ۴۴ سال به دلایل گوناگون که بخشی از آن خارج از اراده ملی و حکمرانان ما بوده است، نواقصی داشته‌ایم و از یک آشفتگی و وجه غیر پایدار در سیاست بین‌الملل برخوردار بوده‌ایم. اگر ایران بخواهد در عرصه روابط بین‌الملل اوج بگیرد، باید تکلیف روابط بین‌الملل خود را روشن کند و در عرصه‌های بین‌المللی از دیدگاه‌های افراط و تفریط به دور باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مراسم اختتامیه «نخستین کنگره بین‌المللی دیپلماسی ملل» با همراهی دانشگاه اصفهان و اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران، امروز دوشنبه، 19 تیرماه در دانشگاه اصفهان برگزار شد.
در این مراسم، علی اکبر صالحی، قائم مقام فرهنگستان علوم و وزیر اسبق امور خارجه ایران، به بیان نکات و جمع بندی کلی در خصوص پنل‌های برگزار شده در این کنگره پرداخت و اظهار کرد: در این شرایط سخت بین‌المللی، برگزاری چنین کنگره‌ای با همراهی و تلاش انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران، حرکتی مفید و موثر است و امید دارم که این کنگره مدل و الگویی باشد برای سایر دانشجویان سراسر کشور تا در آینده نزدیک همچنان شاهد برگزاری چنین برنامه‌هایی توسط دانشجویان باشیم.
وی در خصوص جایگاه ویژه کشور ایران در دنیا، تصریح کرد: ایران کشور ویژه‌ای است و این نکته را از باب اینکه ایرانی هستم، عرض نمی‌کنم، چرا که از گذشته و به گواه تاریخ، ایران کشوری بوده که همواره منشاء حرکت‌های بزرگ جهانی بوده است؛ کشور ایران دو مرتبه در تاریخ به‌عنوان کشوری که شیوه حکمرانی را به دنیا ارائه داده، شناخته شده است؛ یکی در دوره هخامنشیان، ساتراپ‌ها و شیوه اداره مدنی کشور بزرگی که امپراطوری آن تا به امروز به‌عنوان بزرگترین امپراطوری جهان شناخته شده است. در آن زمان جمعیت جهان قریب به ۵۰ الی ۶۰ میلیون نفر بوده و نزدیک به ۳۰ میلیون نفر تحت سیطره ایران بوده و با عنوان «The Great Persian Empire» از آن یاد می‌شود. این ویژگی، نشان از ظرفیت بالقوه یک ملت دارد که در طول تاریخ توانسته است نخستین حکمرانی مدنی را به دنیا ارائه دهد.
قائم مقام فرهنگستان علوم، ادامه داد: ایستگاه دوم، جایی است که انقلاب اسلامی در تاریخ مطرح می‌شود و ایران بار دیگر شیوه حکمرانی را به دنیا ارائه کرده، البته ممکن است که تاکنون به آن شکل که باید این انقلاب در تاریخ منعکس نشده باشد، چرا که هنوز زمانی از آن نگذشته است. ۴۴ سال از عمر این حکمرانی می‌گذرد و علیرغم فراز و فرودهای بسیار که بخش قابل توجهی از آن ناشی از تحریم‌ها و فشارها و بخشی به خاطر نارسایی‌ها و خطاهای مدیران خودمان بوده، همچنان این حکمرانی برقرار است و می‌توان گفت ما تاکنون چنین حکمرانی که مشابه جمهوری اسلامی باشد، در دنیا نداشته‌ایم.
صالحی مهم‌ترین خصیصه جمهوری اسلامی را استقلال سیاسی این نظام دانست و در این باره افزود: کسی که دنیا و مسائل آن را مورد تجزیه تحلیل قرار دهد، به خوبی متوجه این امر می‌شود. روزی در مراسمی از یک خبرنگار ایرانی آمریکایی معروف در CNN سوال می‌کنند که «نظرت راجع به ایران چیست؟»، خبرنگار می‌گوید: «من مخالف جمهوری اسلامی هستم، اما می‌خواهم حقیقی را بیان کنم و آن این است که از زمانی که این انقلاب در دنیا محقق شد، ایران غلام حلقه به گوش هیچ قدرتی نبوده است». در نتیجه، جمهوری اسلامی دیگر در مدار سیاسی کشورهای بزرگ نیست و در مدار سیاسی خودش می‌چرخد.
وی خاطرنشان کرد: البته همه دانشجویان و افراد دیگر این حق را دارند که انتقاد کنند و این پرسش را مطرح کنند که آیا ما در فرآیند سیاست بین‌المللی خود در این ۴۴ سال موفق بوده‌ایم یا خیر؟ درواقع، ما این حق را داریم که عملکرد و فعالیت‌ها را در عرصه بین‌المللی مورد ارزیابی قرار دهیم. من هم فکر می‌کنم که در این ۴۴ سال به دلایل گوناگون که بخشی از آن از اراده ملی و حکمرانان ما خارج بوده، نواقصی داشته‌ایم و از یک آشفتگی و وجه غیر پایدار در سیاست بین‌الملل برخوردار بوده‌ایم.
صالحی ادامه داد: اگر ما انقلاب کردیم که آحاد ملت سعادتمند باشند، البته سعادتمند به معنای واقعی کلمه، چه در بعد مادی و چه در بعد معنوی، می‌توان گفت سعادتمند بوده‌ایم. ما از ابتدای انقلاب با یک‌سری محدودیت‌ها مانند جنگ تحمیلی مواجه شدیم و همین اتفاق باعث شد که نگاه ما به عرصه بین‌المللی، نگاه امنیتی باشد، چرا که جنگ تحمیلی، یک جنگ جهانی علیه ایران بود. آثار این جنگ در نگاه افراطی ما نسبت به روابط بین الملل اثر گذاشت و ما به مسائل از نگاه امنیتی صرف نگاه کردیم.
وی در ادامه نیز به دستاوردهای انقلاب اسلامی اشاره کرد و اظهار کرد: از لحاظ تعداد دانشجو سرانه، ما یکی از کشورهای ممتاز در جهان هستیم. همچنین در ابتدای انقلاب پیک مصرف برق ایران حدود ۳۵۰۰ مگاوات بود، در حالی که پیک مصرف امسال به ۷۰ هزار و حتی بیشتر رسیده است. ما چنین دستاوردهایی را در قالب استقلال سیاسی به دست آورده‌ایم، در شرایطی که قدرت اقتصادی دنیا ما را در تنگنا قرار دادند و خیال می‌کردند، می‌توانند ایران را تسلیم کنند، در حالی که تا به امروز ایران به‌عنوان ملتی زنده و پویا و برقرار است.
قائم مقام فرهنگستان علوم، انتقاد خود را در عرصه سیاست بین‌الملل عنوان کرد و ادامه داد: در نقد به سیاست بین‌الملل می‌توانیم بگوییم تکلیف تعاملات بین الملل ما واضح نیست و باید روی این مسئله تامل کنیم. در اینجا برگزاری این کنگره امیدبخش و نشان مثبتی است، چرا که از بستر دانشجویی استفاده می‌شود و دانشجویان و جوانان پرتحرک، با نشاط و آرمان‌گرای حقیقت‌بین در چارچوب واقعیات، آرمان‌های خود را ترسیم می‌کنند.
وی با تاکید بر اهمیت مشخص شدن تکلیف ایران در عرصه روابط بین‌الملل، تاکید کرد: اگر ایران بخواهد در عرصه روابط بین‌الملل اوج بگیرد، باید تکلیف روابط بین‌الملل خود را روشن کند و در عرصه‌های بین‌المللی از دیدگاه‌های افراط و تفریط به دور باشد.
قائم مقام فرهنگستان علوم، نیز با اشاره به اهمیت نقش مذاکره و گفت‌وگو در دیپلماسی، یادآور شد: «دیپلماسی علمی» بخشی از «دیپلماسی عمومی» است و دیپلماسی علمی زبان مشترکی است که قابل فهم است و نمی‌توان به توجیهات آن خللی وارد کرد، برای مثال مذاکرات هسته‌ای ما در دنیا مذاکرات موفقی بوده است. علاوه بر این، باید توجه داشت که مذاکره زمانی معنا پیدا می‌کند که شما از یک ظرفیت و بنیه اقتدار برخوردار باشید، «رو قوی شو گر راحت جهان طلبی / که در نظام طبیعت ضعیف پامال است».
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی استانی علمی دانشگاهی کنگره بین المللی دیپلماسی ملل اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران دانشگاه اصفهان ديپلماسي استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی اخبار اجتماعی خوزستان استانی علمی و آموزشی كرمانشاه استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری قائم مقام فرهنگستان علوم روابط بین الملل سیاست بین الملل جمهوری اسلامی ۴۴ سال بین المللی بوده ایم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۸۶۹۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آیا در دادگاه لاهه عزمی برای محکومیت نتانیاهوی جنگ‌طلب وجود دارد؟
ایسنا/خراسان رضوی پس از ویرانی‌هایی که تاکنون رژیم صهیونیستی در غزه به بار آورده، اکنون در شرایطی کاملا جنگی محکومیت احتمالی نتانیاهو و دیگر مقامات سیاسی و امنیتی رژیم صهیونیستی در دادگاه بین‌المللی کیفری و بازداشت آن‌ها، لرزه به جان «بی‌بی» انداخته و موجب واکنش این شخصیت سیاسی جنگ‌طلب شده است.
از چند روز پیش در رسانه‌های رژیم صهیونیستی گزارش‌هایی منتشر شده مبنی بر اینکه صدور حکم محکومیت برای نتانیاهو و دیگر مقامات اسرائیل قریب‌الوقوع است. همچنین مقامات رژیم نیز اعلام می‌کنند دیوان لاهه تحت فشارهای تشکیلات خودگردان فلسطین، در حال آماده شدن برای صدور حکم جلب آنان است.
نتانیاهو در ابتدا صلاحیت لاهه را برای بررسی این موضوع زیر سوال برد و اظهار کرد «اسرائیل هیچ تلاشی از سوی دادگاه لاهه برای تضعیف حق اساسی‌مان یعنی دفاع از خود را نخواهد پذیرفت. امروز لاهه به جنگ ما آمده است. اما ما تا اهدافمان محقق نشود از ادامه جنگ صرف‌نظر نخواهیم کرد.»
شبکه الجزیره قطر از واکنش دیگر رژیم صهیونیستی پرده‌برداری کرد و گفت، نتانیاهو از خانواده اسرای اسرائیلی خواسته که بر دیوان بین‌المللی کیفری فشار بیاورند تا از صدور قرار بازداشت او و دیگر رهبران اسرائیلی به جرم جنایت علیه بشریت خودداری کند.
همچنین گفت‌وگوهایی که نتانیاهو با بایدن داشته، باعث شده که در نهایت رئیس جمهور آمریکا اعلام کند این کشور با تحقیقات دیوان مخالف است و هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا به دیوان لاهه هشدار بدهند که در صورت صدور حکم جلب سران رژیم صهیونیستی، آمریکا نیز علیه مقامات آن دیوان اقدام خواهد کرد.
حال تل‌آویو به سیم آخر زده و هشدار داده در صورت صادر شدن چنین حکمی، تشکیلات خودگردان را مسئول آن خواهد دانست و با «اقدامات قوی» که می‌تواند فروپاشی تشکیلات فلسطینی را در پی داشته باشد، تلافی خواهد کرد.
از ابتدای جنگ غزه تاکنون برای بررسی اوضاع غزه و جلوگیری از گسترش تنش در منطقه، شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل نشست‌های متعدد عادی و اضطراری برگزار و کشورهای مختلف و افکار عمومی جنایات رژیم صهیونیستی را محکوم کرده‌اند. اما هیچ کدام این‌ها مانع از جنگ‌طلبی‌های این رژیم و شخص نتانیاهو نشده است.
در نتیجه شکایت آفریقای جنوبی علیه «اسرائیل» در بهمن ماه سال گذشته، دیوان بین‌المللی کیفری مقرر کرد «اسرائیل هر ماهه گزارشی از اقدامات خود را به این نهاد بین‌المللی ارائه دهد» اما رژیم صهیونیستی نه‌تنها از انجام این امر سر باز زد، بلکه ماشین جنگی نتانیاهو همچنان رو به جلو در حال پیش‌روی است و درحال حاضر رفح نقطه کانونی دیگری است که حکایت از جنایات وحشیانه این رژیم دارد.
شکست‌های نظام بین‌الملل کوچکترین امید را برای پیروزی آرای حقوقی بر سیاسی‌کاری‌های قدرت‌های بزرگ ناامید می‌کند. برخی از تحلیلگران بر این باورند که محاکمه احتمالی نتانیاهو در دیوان کیفری کاملا صوری است.
هادی مسعودی‌فر، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین‌الملل در گفت‌وگو با ایسنا درخصوص محاکمه احتمالی نتانیاهو و دیگر مقامات امنیتی-سیاسی رژیم صهیونیستی در دادگاه کیفری بین‌المللی، اظهار کرد: مجازات کیفری اشخاص یک مسئله کاملا اختصاصی و انحصاری حقوقی است و نمی‌توان در ساحت چنین موضوعی معیارهای سیاسی را مدنظر قرار داد. حقوق و سیاست بین‌الملل در قبال اشخاص معیارهای کاملا متفاوتی دارند. بنابراین زمانی‌که در خصوص یک چهره سیاسی مثل نتانیاهو به عنوان نخست‌وزیر رژیم اشغالگر اسرائیل صحبت می‌شود، معیارها و جایگاهی متمایز از معیارهای سیاسی مدنظر است.
وی اضافه کرد: لذا برای بررسی حقوقی بازداشت و محاکمه احتمالی نتانیاهو، می‌بایست معیارهایی مجزا از شخصیت و جایگاه سیاسی وی در نظر گرفت. بر این اساس اگر هر دولتی در جهان بخواهد اتهامی را علیه فردی به واسطه جنایت جنگی در نوار غزه مطرح کند، بر پایه اصل صلاحیت بین‌المللی یا جهانی می‌تواند به صورت مستقل اعلام دعوای حقوقی علیه یک چهره سیاسی مثل نتانیاهو داشته باشد. بنابراین فرق نمی‌کند چه دولتی اعلام دعوی داشته باشد. امروزه درخصوص مجازات کیفری افراد، مستقل از نظام بین‌المللی یک اصل حقوقی با عنوان «صلاحیت جهانی» مطرح است، منتها این اصل زمانی محقق خواهد شد که فرد متهم حتما وارد قلمرو حاکمیت ملی دولت شاکی، شده باشد. یعنی نتانیاهو سفری به کشور شکایت‌کننده داشته باشد و حال آن کشور بخواهد با تکیه بر اصل صلاحیت جهانی علیه نتانیاهو طرح دعوای کیفری کند.
این پژوهشگر حقوق بین‌الملل با بیان اینکه خارج از اصل صلاحیت جهانی، تنها مرجعی که یک چهره سیاسی را می‌تواند تحت پیگرد حقوقی، کیفری و بین‌المللی قرار دهد دیوان کیفری بین‌المللی در لاهه است، گفت: این دیوان موضوع اتهامات وارده بر یک چهره سیاسی را کاملا مستقل از موقعیت سیاسی فرد مورد اتهام ارزیابی خواهد کرد. لذا پیگرد کیفری یک فرد در نظام حقوقی بین‌الملل یا بر اساس صلاحیت جهانی انجام می‌شود یا با پیگیری دیوان کیفری بین‌المللی در لاهه. در حال حاضر مشخصا در مورد شخص نتانیاهو با چند پارامتر روبه‌رو هستیم؛ پارامتر اول کاملا حقوقی است. بر پایه این معیار و بر اساس موازین حقوق بین‌الملل و حقوق کیفری بین‌المللی، نتانیاهو به دلیل نقض آشکار حقوق بشر به ویژه در موقعیت جنگی (دوران جنگ) مورد اتهام قرار می‌گیرد، زیرا مانع انتقال مواد خوراکی و بهداشتی به مناطق جنگ‌زده شده، بارها مناطق غیرنظامی را مورد هدف قرار داده و اساسا اقدام به حرکت نظامی بدون توجیه حقوقی کرده است. یعنی نتانیاهو با فرض پیشگیری از حملات حماس یا همان دفاع سرزمینی فلسطینی‌ها، نوار غزه را تحت حملات شدید نظامی قرار داده است.
مسعودی‌فر با تاکید بر اقدامات سیاسی که در کنار این پارامترهای حقوق بین‌الملل مطرح است، عنوان کرد: قدرت‌های جهانی برای حمایت از این چهره سیاسی ممکن است در نظام حقوق بین‌المللی اعمال نفوذ کنند. البته بنده معتقدم که ساختار نظام حقوق کیفری بین‌المللی یعنی مبانی، سرشت قانونی، اساسنامه‌ها و مرامنامه‌هایی مانند منشور سازمان ملل متحد که نظام حقوق بین‌الملل را قوام می‌دهند، این ظرفیت را دارد که رسیدگی به اتهامات شخصیت سیاسی همچون نتانیاهو را حتی با وجود فشارهای ایالات متحده آمریکا یا هم‌پیمانان غربی‌اش مستقل از هرگونه غرض‌ورزی سیاسی، با رویکرد حرفه‌ای و برخاسته از علم حقوق به ویژه حقوق بین‌المللی کیفری دنبال کند و شخص نتانیاهو را مورد محاکمه قضایی قرار دهد. البته مشروط بر اینکه نهادهای قضایی و حقوقی بین‌الملل مستقل از اعمال نفوذ قدرت‌های نظامی و سیاسی بین‌الملل بخواهند در مورد این قضیه تصمیم‌گیری کنند.
وی در خصوص اجرایی شدن احکام دیوان کیفری بین‌الملل و چگونگی اجرا شدن حکم اشخاصی مانند نتانیاهو بیان کرد: ما در قبال اتهامات کیفری بین المللی علیه چهره‌های سیاسی که به نقض آشکار حقوق بشر مبادرت می‌کنند، با دوگانه اعمال قواعد جهان‌شمول حقوق بین‌الملل و موازی‌کاری‌های سیاسی و اعمال نفوذ قدرت‌های سیاسی در جهان مواجه هستیم. اگر نظام حقوق بین‌الملل و نظام حقوق کیفری بین‌المللی بخواهد واقعا باتکیه بر موازین حقوقی تصمیم‌گیری‌ها، اقدامات و دستورالعمل‌های نتانیاهو را مورد قضاوت قرار بدهد، حتما بایستی او را دستگیر کند و تحت یک محاکمه حقوقی شفاف قرار دهد. منتها از طرف دیگر سیاسی‌کاری‌ها علاوه‌بر اینکه می‌تواند مانع از متهم کردن نتانیاهو شود، در فرآیند مجازات وی هم قابلیت نفوذ دارد. در نتیجه ما با یک مسئله مستقل حقوقی مواجه نیستیم، بلکه بیشتر با مسئله سیاسی روبه‌رو شده‌ایم. وقتی مسائل سیاسی جای معیارهای حقوقی را می‌گیرد، افرادی که متهم هستند و در افکار عمومی جهان به عنوان فردی غیرصلح‌طلب شناخته می‌شوند به راحتی از زیر بار حقوقی تصمیم و عمل خود رها می‌شوند.
این مدرس دانشگاه افزود: حتی اگر مطابق با پارامترهای حقوقی نتانیاهو محاکمه نشود و حکم مجازاتش در عمل اجرا نشود باز هم یک افتضاح سیاسی و بین‌المللی بر علیه این چهره سیاسی برجسته رژیم صهیونیستی رخ داده است. وقتی علیه شخصی مانند نتانیاهو گفتمان حقوقی به ویژه در دادگاهی مثل لاهه مطرح می‌شود و گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای در حوزه افکار عمومی گسترش پیدا می‌کند، یک خسارت تاریخی بر پیکره نظام سیاسی غیرمشروع که همان رژیم اشغالگر صهیونیستی است، ایجاد می‌کند. بنابراین حتی اگر لاهه به واسطه قدرت‌های بین‌المللی تصمیم‌گیری مستقل حقوقی علیه نتانیاهو اعمال نکند، صرف مطرح شدن این اتهام و ورود مطالبات افکار عمومی جهانی به دادگاه لاهه خسارتی سنگین برای نظام سیاسی اسرائیل خواهد داشت.
انتهای پیام
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت